اهمیت کسب مهارتهای خواندن در کودکان برای موفقیت آنها در مدرسه، کار و بهطور کلی زندگی غیرقابل انکار است. در صورتی که از سالهای ابتدایی زندگی کودکان، برایشان کتاب بخوانید، بسیار به موفقیت آنها کمک کردهاید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره برترین مزایای مطالعه برای کودکان و آگاهی از اینکه مطالعه چگونه میتواند در آینده از آنها حمایت کند، مقاله پیش رو را بخوانید.
خواندن یک کتاب مورد علاقه برای فرزندان نه تنها به شما کمک میکند تا با آنها پیوند برقرار کنید، بلکه به فرزندانتان احساس صمیمیت و رفاه میدهد. این احساس صمیمیت به فرزند شما کمک میکند تا احساس نزدیکی به شما داشته باشد و احساس عشق و توجه باعث رشد و توسعه مثبت میشود.
تبدیل خواندن به یک عادت لذت بخش، یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید برای کودک یا کودکان در زندگی خود انجام دهید و آنها را برای مطالعه مادامالعمر آماده میکند. در اینجا به چند نکته اشاره میکنم.
یک فضای راحت برای خواندن با کودک خود پیدا کنید:
عشق به مطالعه حول ارتباط فرهنگی ما با کتاب و شنیدن داستان ساخته شده است. قرار گرفتن در یک محیط دنج در زمان مطالعه به ایجاد این ارتباطات محبت آمیز کمک میکند. همچنین خوب است که هر کجا که میروید یک کتاب با خود به همراه داشته باشیم. مطالعه در فضای شلوغ مانند مترو میتواند باعث آرامش و حواس پرتی شود.
با بحث در مورد جلد کتاب علاقه به داستان را در کودک خود ایجاد کنید. قبل از باز کردن کتاب، عنوان کتاب را بخوانید. اگر فرزندانتان شروع به خواندن کرده اند، از آنها بخواهید در خواندن عنوان کتاب به شما کمک کنند. به شخصیتها اشاره کنید. اشیاء را بشمار به دنبال رنگها باشید از بچهها بپرسید که فکر میکنند معنی عنوان چیست؟ به تصویر روی جلد کتاب نگاه کنید. در تصویر چه اتفاقی میافتد؟ آیا فکر میکنید این تصویر چیزی در مورد داستان به شما میگوید؟
این روزها یکی از مهمترین قسمتهای کتاب کودک، تصویرسازیهای آن است. تقریبا هیچکدام از کتابهای کودکان، بدون تصویرسازی منتشر نمیشوند. تصویرسازیها نقش مهمی در علاقهمندی کودک به کتاب دارند. پس علاوه بر توجه به موضوع و محتوای کتاب و ادبیات آن، تصویرسازیهای کتاب را هم در نظر بگیرید.
هیچ چیز قدرتمندتر از گوش دادن به کودک، کتاب خواندن برای او، برقراری ارتباط با او و سازگاری با نیازهای فردی او نیست.
ابتدا کتاب را برمیدارید، روی صندلی مینشینید، شما شروع به خواندن کتاب میکنید و در نهایت نیز مشاهده میکنید که کودک شما چگونه با اشتیاق خواندن شما را تماشا میکند و به صدای شما گوش میدهد.
پیش بخوانید:
ریتم از جادوی داستان نویسی است، بنابراین کمی پیش خواندن میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. قبل از شروع، صفحات را ورق بزنید تا بدانید در داستان چه اتفاقی میافتد و بتوانید بررسی کنید که برای مخاطبان و افراد شما مناسب است
از صداهای مختلف برای شخصیتها، مکثها، آهنگها یا سایر کارهای نمایشی استفاده کنید تا داستان را برای کودک جذاب و واقعی جلوه کند. این مدل خواندن به کودک شما کمک میکند داستان را بهتر درک کند. این سبک کتاب خوانی همچنین یک مدل خوب از خواندن رسا و روان برای کودکانی است که تازه شروع به خواندن کردند.
خواندن با صدای بلند را بخشی از برنامه روزانه خود قرار دهید:
این روش برای کودکان ما که خواهان ساختار برای راحتی و یادگیری اولیه هستند، ارزشمند است. زمان خواب را زمان خوبی برای مطالعه قرار دهید. بعلاوه، اگر کودکان شما را در حال خواندن ببینند، شما در حال الگوبرداری از رفتار خواندنی عالی هستید که پایه و اساس خوانندگان آینده را ایجاد میکند.
بلند خوانی کتاب برای کودکان خردسال (حتی اگر بدرستی حرفهای شما را نمیفهمند)، به آنها مهارتهایی که برای مستقل خوانی نیاز دارند، میدهد. این به کودکان نشان میدهد که کتاب خواندن از راست به چپ انجام میشود و ورق زدن برای ادامه ی کار ضروری است. کتاب خواندن برای کودکان حتی در اولین ماههای زندگی، میتواند به تقویت زبان و تحریک بخشی از مغز که زبان را پردازش میکند، کمک کند.
شنیدن داستانی که با صدای بلند خوانده میشود، درک کودک شما را افزایش میدهد. درک مطلب به توجه بستگی دارد و به عبارت دیگر حتما نیاز به داشتن مهارت شنیداری در کودکان دارد.
با هم سوال بپرسید و پاسخ دهید:
اگر با کلمه یا مفهومی برخورد کردید که فرزند شما نمیداند، از آنها بپرسید که فکر میکنند معنی آن چیست؟ و اگر نمیداند، گفتن آن اشکالی ندارد! ناشناختهها را با هم کاوش کنید. این لحظات برای بحث درباره کتاب و آنچه در ارتباط با دنیای اطراف ما اتفاق میافتد فرصت مناسبی برای گسترش حس کنجکاوی کودک شما است.
شما مجبور نیستید هر کلمه را در صفحه بخوانید. میتوانید داستان را طوری تطبیق دهید که فرزندانتان بفهمند چه اتفاقی دارد میافتد. ممکن است کتابی عالی با تصاویر زیبا و داستانی فوقالعاده داشته باشید، اما متن کتاب برای کودکان شما بسیار دشوار است. اشکالی ندارد که برخی از کلمات را تغییر دهید، برخی از متن را نادیده بگیرید و داستان را مطابق با سطح کودکانی که برایشان میخوانید تطبیق دهید. از تصاویر استفاده کنید تا به شما کمک کند داستان را در سطحی که برای موقعیت شما منطقی است بیان کنید.
صدای خود را برای هر شخصیت تغییر دهید. وقتی کتابی را با صدای بلند میخوانید، سعی کنید به همه آن شخصیتها تبدیل شوید. صدای خود را برای شخصیتها تغییر دهید. شما میتوانید با زمزمه برای یک موش خجالتی صحبت کنید. میتوانید با عصبانیت صحبت کنید. شما میتوانید با صدای بلند احمقانه صحبت کنید. میتوانید با صدای آرام صحبت کنید. حتی وقتی فقط یک شخصیت دارید، از تغییر صدایتان لذت ببرید. این کار داستان را سرگرمکنندهتر میکند و به کودکان کمک میکند بفهمند کدام شخصیتها صحبت میکنند.
به عنوان یک امتیاز، به کودکان کمک میکنید کلمات جدیدی مانند خجالتی، عصبانیت، شادی و غم را یاد بگیرند، زیرا کودکان لحن صدای شما را با کلمات کتاب و تصاویر موجود در صفحات مطابقت میدهند.
شما مجبور نیستید یک کتاب را تمام کنید:
خواندن را یک کار طاقت فرسا نکنید! گاهی اوقات بهترین کار این است که متوقف شوید. اگر مخاطبان شما در حال دویدن هستند یا علاقه ای ندارند، بعداً به آن بازگردید یا بهطور کامل آن را کنار بگذارید! حتی میتوانید خیلی دیرتر به آن بازگردید. مرور دوباره داستانها در سنین بالاتر میتواند یک تجربه کاملاً جدید و شگفت انگیز ایجاد کند.
بعد از خواندن
به کودکان زمان بدهید تا در مورد مطالعه فکر کنند و در مورد آن فکر کنند. از آنها بخواهید قسمت مورد علاقه خود را توصیف کنند و اینکه چرا مورد علاقه آنها بوده است.
اجزای داستان را مرور کنید، مانند محیط، مشکل شخصیت اصلی، نحوه حل مشکل.
سوالاتی بپرسید تا کودکان را تشویق کنید که به این فکر کنند که چرا رویدادها ممکن است به همان شکلی که آنها اتفاق افتاده باشند. چرا افراد در داستان به شیوه ای خاص رفتار کردند. بچهها چه کارهایی مشابه یا متفاوت انجام میدادند و چرا.
به کودکان کمک کنید تا بین رویدادهای داستان و زندگی خود ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال، چه احساسی داشتی؟ چه کار کردین؟
از کودکان بخواهید داستان را برای شما بخوانند. این کارموجب ایجاد حس همدلی در کودکان میشود. آنها باشخصیتهای درون کتاب احساس میکنند، میخندند، گریه میکنند و … این موضوع تمرینی است برای افزایش حس همدلی در کودک. همچنین علاوه بر ارتباطی که کودک در طول خواندن با شما داشته است، فرزندتان با در نظر گرفتن تعامل بین شخصیتهای کتاب درحال توسعه مهارتهای ارتباطی مفید است.
این نکته را بایددرنظر داشت موارد متفاوتی برای ایجاد ارتباط شاد و صمیمی با فرزندان وجود دارد ولی خواندن کتاب همراه با تغییر لحن و صدا فضای گرمی را در خانه ایجاد میکند.